De gezondheidsproblematiek in Zuid-Limburg

Dank @WiroGruisen voor het delen van het artikel https://www.nummer1.nl/exclusief/de-barstjes-in-het-werkwoord-samenleven/. Hoewel het mooi is om te streven naar samenwerking tussen alle maatschappelijke partijen, bestaat het risico dat we ons verliezen in omvangrijke, top-down benaderingen en complexe coalities, zonder daadwerkelijk in te zoomen op de basisprincipes van welzijn en functionele gezondheid. Zoals REAKIRA benadrukt, begint duurzame verbetering bij het individu, door aandacht te geven aan de onderliggende oorzaken van klachten, en niet alleen aan de symptomen. Gezondheid is geen product van bureaucratie of beleidsvorming, maar van persoonlijke ontwikkeling en welzijn op maat.

1. De illusie van fragmentatie: In het artikel wordt gesproken over de noodzaak van samenwerking tussen publieke en private partijen. Dit is uiteraard een stap in de goede richting, maar wat vaak over het hoofd wordt gezien is dat dergelijke coalities, ondanks hun goede intenties, vaak blijven hangen in gefragmenteerde oplossingen. De focus ligt doorgaans op specifieke interventies, beleidspunten, en initiatieven die symptoombestrijding beogen (bijvoorbeeld kansenongelijkheid, onderwijsproblemen), zonder in te gaan op de diepere onderliggende oorzaken van de gezondheidsproblematiek, zoals chronische stress, systemische disbalans, en psychosociale uitdagingen.

2. Een integrale/holistische benadering als oplossing: Het artikel spreekt over de noodzaak van interprofessionele samenwerking, maar mist de verbinding met de menselijke ervaring en de behoeften van de individuele burger. Het idee van een brede coalitie klinkt aantrekkelijk, maar kan de complexiteit van het probleem onnodig vergroten. Duurzame verandering is alleen mogelijk wanneer er een integrale, holistische aanpak wordt gekozen. Dit betekent dat we niet alleen kijken naar de fysieke en/of mentale gezondheid, maar naar het volledige welzijn van het individu, in zijn of haar sociale, emotionele, mentale, fysieke en spirituele context. Dit (herstel)model helpt om niet alleen de symptomen te verlichten, maar juist om diepgaande transformaties te bereiken door aandacht te besteden aan de onderliggende patronen en overtuigingen die bijdragen aan gezondheidsproblemen. Dit betekent dat we een bewustzijnsverandering nodig hebben bij zowel beleidsmakers als de mensen zelf.

3. Leiderschap en systeemverandering: @RaymondClement pleit voor een herontwerp van de samenleving, wat zeker nodig is. Echter, een daadwerkelijk herontwerp begint bij individuen, en met name bij leiders die zich bewust zijn van hun eigen rol in de systeemproblematiek. Het herontwerpen van de samenleving vereist leiders die eerst hun eigen “rugzakje” leegmaken, oftewel hun eigen beperkingen en belemmerende overtuigingen aanpakken. Leiders die slechts gefragmenteerde trainingen volgen zonder aan hun diepere persoonlijke ontwikkeling te werken, kunnen de veerkracht en empathie missen die nodig zijn om verandering te bewerkstelligen.

4. Integrale aanpak: De vraag van @JosBenders over de bereidheid van de samenleving om te veranderen is treffend. We zien we dat mensen en organisaties vaak pas tot fundamentele verandering bereid zijn wanneer ze een crisis ervaren. In plaats van af te wachten tot de crisis zich voordoet, dient er proactief gewerkt te worden aan veerkracht en herstel door diepgaande integrale programma’s aan te bieden voor zowel individuen als teams. Daarbij dienen we mensen gedurende lange tijd (12 maanden) op te volgen om zo te zorgen voor structurele veranderingen en het ondersteunen en het ontwikkelen van zelfbewuste, empathische leiders die in staat zijn duurzame welzijnsculturen te creëren binnen hun organisaties.

5. 'Hérontwerp' met de juiste focus: Clement spreekt over het herontwerpen van de samenleving. Wij zouden dit willen aanvullen door te stellen dat we de kern moeten herontwerpen: ons denken over gezondheid en welzijn. Dit begint bij bewustwording en het creëren van een omgeving waarin mensen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen gezondheid, met ondersteuning van professionals die oog hebben voor het totaalplaatje. Het gaat niet om een wasstraat waar iedereen doorheen moet, maar om maatwerk en aandacht voor de mens achter de statistieken.

Conclusie: De huidige gezondheidsproblematiek in Zuid-Limburg vraagt inderdaad om onorthodoxe oplossingen. Echter, de kern van deze oplossingen ligt niet alleen in samenwerking tussen partijen, maar in een diepgaande herziening van hoe we functionele gezondheid en welzijn benaderen. By the way, het idee van een deugdzaam en gebalanceerd leven, gericht op welzijn en morele ontwikkeling, is geen vernieuwende missie. Het gaat (ver) terug in de geschiedenis. Dus terug naar de basis, en ons afvragen of al die honderden gezondheidsapps en interventies/trainingen die ons beloven gezonder, gelukkiger, en productiever te maken daadwerkelijk bijdragen aan duurzaam welzijn en functionele gezondheid. Door te kiezen voor een integrale aanpak, zoals we dat bij REAKIRA doen, kan echte transformatie plaatsvinden. Gezamenlijk inzetten op bewustwording, persoonlijke groei en systemische verandering biedt de mogelijkheid om een gezonde en veerkrachtige samenleving op te bouwen, waarin mensen niet alleen genezen maar ook floreren.

Gezonde Groet,

Jeroen de Jong, PhD

Founder / Algemeen Directeur